Zgodnie z art.5 ust.1 pkt.1 ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach, do obowiązków właściciela nieruchomości , w tym także użytkownika wieczystego, użytkownika oraz podmiotu władającego nieruchomością, należy zapewnienie utrzymania czystości i porządku przez m.in. wyposażenie nieruchomości w pojemniki służące do zbierania odpadów komunalnych oraz utrzymanie tych pojemników w odpowiednim stanie sanitarnym, porządkowym i technicznym, chyba że na mocy uchwały rady gminy, o której mowa w art.6r ust. ww. ustawy obowiązki te przejmie gmina jako część usługi w zakresie odbierania odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości w zamian za uiszczoną przez właściciela opłatą za gospodarowanie odpadami komunalnymi.
Powyższy zapis oznacza, że każda nieruchomość, w tym ROD , musi być wyposażona w pojemniki służące do zbierania odpadów komunalnych. Jeśli właściciel takiej nieruchomości wbrew obowiązkowi nie wyposaży jej w pojemniki na śmieci musi liczyć się z karą grzywny (art. 10 ust 2 ustawy o utrzymanie czystości i porządku w gminach). To, jakie pojemniki powinny znajdować się na terenie ROD określają przepisy prawa miejscowego obowiązujące w gminie/mieście położenia ROD. Jeżeli w danej gminie/mieście przyjęto, że na terenie ROD mają znajdować się 3 pojemniki na odpady tj. na szkło( zielony), metale i tworzywa sztuczne (żółty) oraz na odpady ulegające biodegradacji (brązowy) to pojemniki powinny znaleźć się na terenie ROD. Ten obowiązek powinien być zrealizowany przez Zarząd niezależnie od tego, czy na terenie ROD powstają i są wyrzucane do danego pojemnika odpady komunalne, czy też nie. To co można wyrzucać do określonych pojemników na śmieci określa rozporządzenie Ministra Klimatu i Środowiska z dnia 10 maja 2021 r. w sprawie sposobu selektywnego zbierania wybranych frakcji odpadów oraz przepisy miejscowe.
Przy tej okazji warto wspomnieć, że działkowcom nie można zakazać wyrzucania śmieci do pojemników ogrodowych, a tym bardziej ukarać karą finansową. Działkowiec jest jednak zobowiązany do wyrzucania odpadów komunalnych na terenie ROD z zastosowaniem zasad odnoszących się do ich segregacji. Brak realizacji ww. obowiązku, wynikającego z art.5 ust. 1 pkt. 3 ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach niewątpliwie można uznać za naruszenie podstawowego obowiązki działkowca wynikające z umowy dzierżawy działkowej. Naruszeniem ww. obowiązku będzie również brak kompostownia w kompostowniku na działce w ROD odpadów pochodzenia organicznego, a w szczególności pochodzących z działki części roślin (par.42 ust.3 regulaminu ROD). Ponadto brak lub niewłaściwa segregacja śmieci ogrodowych przez działkowca naraża ROD na negatywne konsekwencje m.in. związane z koniecznością zapłaty podwyższonej opłaty za wywóz odpadów oraz kary grzywny. W związku z tym, działkowiec, który nie segreguje odpadów albo segreguje odpady w sposób niewłaściwy musi liczyć się z konsekwencjami w postaci możliwości wypowiedzenia przez Zarząd ROD umowy dzierżawy działkowej stosownie do art. 36 ust. 3 pkt. 1 ustawy o ROD oraz zapłaty na rzecz ROD odszkodowania – jeżeli w wyniku ww. działań działkowca, Zarząd ROD poniósł dodatkowe koszty związane z wywozem śmieci.